Van Groninger Stro, algen, klei en bamboe
Bij binnenkomst in de bibliotheek in Leens zie je meteen rechts naast de ingang een grote ronde tafel met daaromheen zes bijzondere krukken. Ze zijn gemaakt van grondstoffen uit het Waddengebied. De productontwerpers hebben zich laten inspireren door verschillende elementen uit de regio; het materiaal, de mensen, cultuurhistorie en het landschap.
‘Deze collectie laat zien dat Groningen veel te bieden heeft. Een zestal productontwerpers heeft zich laten inspireren door het ‘goud’ van het Groninger land.’ – aldus Eileen Blackmore van House of Design.
De collectie is speciaal gemaakt voor de bibliotheek in Leens. Ilona Ebels van Biblionet Groningen licht toe: ‘Begin 2020 verhuisde onze bibliotheek naar het gemeentehuis in Leens. Een prachtige, centrale plek waar we de bibliotheek laten uitgroeien tot platform en podium, waar ontmoeten, leren en ontdekken centraal staan. Hoe mooi is het dan dat we met deze samenwerking het verhaal kunnen vertellen over het lokale maakproces en het met deze collectie kunnen laten zien!’
Stro. alg en bamboe
De krukken van Studio Simone Larabi en Studio Volop (Volken de Vlas en Gerard de Hoop) zijn gemaakt van stro, waarbij visuele elementen uit het landschap zijn verwerkt. Volop heeft naast het stro ook algen toegepast in een van de krukken. Paul Bloemers van Bloooms heeft een kruk gemaakt van bamboe, waarbij bamboe is geperst tot plaatmateriaal en daarnaast als decoratie is toegepast.
Klei en digitaal gereedschap
Keramist Wybren Veenstra heeft een kruk gemaakt van klei, geglazuurd met yoghurt en melk. Hierdoor is er een bijzonder kleurverloop ontstaan. Wybren heeft zich voor de vorm laten inspireren door de gescheurde droge kleikorst.
Het onderzoek van Studio Marc is gericht op het toepassen van digitaal gereedschap als 3D printen en lasersnijden in combinatie met klei. Zijn kruk is gemaakt van klei en hout, waarbij op de zitting een hoogtekaart van de kwelder bij Uithuizen is verwerkt.
Tafel
De tafel is ontworpen door Gerard de Hoop en gemaakt door Werkplein Ability in Uithuizen. Het onderstel is van ijzer en het tafelblad van glas. Onder de glasplaat zie je de experimenten met de grondstoffen en halffabricaten liggen. Zo krijgen de bezoekers inzicht in het materiaalonderzoek en maakproces.
Lokale leveranciers
De grondstoffen waarmee de krukken zijn gemaakt, zijn geleverd door lokale partijen. De stro komt van de coöperatie De Graanrepubliek in Bad Nieuweschans, de algen van Omega Green uit de Eemshaven, het zeewier komt van de vissers van Solt uit Zoutkamp en de klei van de Kleirijperij in Delfzijl en van Strating in Oude Pekela.
De bamboeplaten die zijn gebruikt komen nog van buiten de regio. Bamboe wordt wel al gekweekt in het gebied in Kloosterburen, maar voor het project kon dat nog niet worden toegepast als plaatmateriaal, wel als decoratie. Het onderzoek om het Groninger bamboe te kunnen verwerken voor producten loopt nog.
‘De zes krukken zijn voorbeeldproducten, waarmee we laten zien wat er mogelijk is met het materiaal en waarmee we uiteindelijk een lokale productie kunnen opzetten of opschalen – met lokale vakmensen die trots zijn op hun regio.’ – aldus Eileen Blackmore.
De krukken en tafel zijn onderdeel van het project Lokale Maakplaats en zijn tot stand gekomen met financiële steun van Biblionet Noord en de creatieve voucher van Kunst & Cultuur.
Over mijn stro kruk:
‘Het grootschalige open landschap is wonderschoon, met markante kwelder wallen, statige akkerbouwbedrijven, vruchtbare kleigrond, weidse uitzichten en slingerende maren.
Qua geografie is het een groot spektakel van lijnen, structuren en patronen, in een open landschap.
Het gebied biedt daarom letterlijk (en figuurlijk) ruimte voor inspiratie. Deze visuele patronen, een lokale grondstof en oud ambacht spelen een belangrijke rol in het ontwerp.
Door het (her)gebruik van duurzame en natuurlijke materialen krijgen oude tradities en ambachten nieuwe betekenis.’
In de regio wordt nog veel graan verbouwd. Slechts een klein deel (de korrel) van het gewas levert geld op, het grootste gedeelte, namelijk het stro heeft weinig waarde. Met het project Lokale Maakplaats kijken we naar een opwaardering van dit materiaal.
De kruk is gemaakt van stropulp, waarbij je de vezel nog duidelijk herkent, vergelijk- baar met het proces van strokarton uit vervlogen tijden. De vorm refereert aan de vlakverdeling die je ziet op de akkers in het Groninger landschapen het wuivende stro dat in rechte lijnen op het veld staat.
Het stro wordt verhakseld tot kleine stukjes, deze worden volgens een speciaal ontwikkelt receptuur gekookt tot pulp. Deze pulp kan vervolgens onder druk worden geperst tot een plat vlak.
foto’s door: Janna Bathoorn